Brandy Kills: Violent but silent pain (LP; Mountain Fighting Records; Rosja; 12 czerwca 2015)
Violent but silent pain, najnowszy longplay i kolejny element spoistej nastrojowo, oraz stylistycznie układanki, jaką jest bogata dyskografia Brandy Kills, potwierdza jakość i odrębność muzyki tej syberyjskiej formacji – i to niemal w skali światowej. Oto bowiem, dzięki muzyce Rosjan, obcujemy z brzmieniami dark wave, synth pop w najlepszej z możliwych postaci.
Igor Szaprański (Brandy Kills)
Igor Szaprański (wokal) i Jelizaweta Szaprańskaja (instrumenty klawiszowe, wokal towarzyszący, teksty), czyli duet stanowiący zasadniczy rdzeń formacji Brandy Kills, uraczył nas – podobnie, jak w zeszłym roku – obszernym dziesięcioutworowym wydawnictwem. Jego podstawowym wyróżnikiem jest melodyjność, odmieniana tu przez wszystkie przypadki przestrzennych brzmień syntezatorowych, oraz wzmocniona nastrojowością klasycznego instrumentarium (doskonała partia fortepianowa w utworze „Victim Eyes”, powstałym przy udziale rosyjskiego projektu witch house dsrtEgl). Album zawiera także mocniejsze w wyrazie post punkowe akcenty, jak chociażby wypełniony soczystym brzmieniem gitary basowej „Grave Form”; całość zaś spaja – co jest już cechą rozpoznawczą nagrań Brandy Kills – mocny niski głos Igora Szaprańskiego, mogący kojarzyć się z metodą wokalną Aleksandra Veljanova. Zwornikiem niezwykłej aury albumu jest utwór „Have no friends” – być może najbliższy dokonaniom wspomnianego Deine Lakaien.
Brandy Kills – ilustracja do utworu „Have no friends” (kliknij, aby wyświetlić tekst)
Violent but silent pain to wspaniała płyta, nagrana przez wytrawnych muzyków (przypomnijmy, że drugim projektem Szaprańskich jest post punkowa grupa Сруб, która niedawno wydała także doskonały longplayХтонь), o nieporównywalnej – mogącej powstać chyba tylko w syberyjskiej duszy i wyobraźni – chłodnej nastrojowości.
Wspaniała płyta, pełna ciemnego natchnienia i aury tajemniczości wywiedzionych z wnętrza syberyjskiej tajgi. Album, który doskonale unaocznia, że nowoczesna muzyka może być z powodzeniem zakorzeniona w tradycji – nie tylko gatunku, ale także miejsca, w którym powstała.
Хтонь to drugi longplay w dyskografii pochodzącej z Syberii formacji Сруб powołanej przez Jelizawetę i Igora Szaprańskich. Jest on zasadniczo kontynuacją długogrającego debiutu Syberian, który ukazał się nieco ponad rok temu, przynosząc interesujący mariaż stylistyk cold wave, post punk i dark folk. Album Хтонь również odwołuje się do tego nastroju, jednak w znacznie bardziej zdynamizowany i przez to odmienny sposób.
We wnętrzu płyty, dostępnej na razie wyłącznie do wysłuchania w wersji elektronicznej, znajdziemy dziewięć kompozycji poprzedzonych instrumentalnym wstępem, „Горицвет”. Pojawiające się w tym utworze tradycyjne akustyczne i eteryczne brzmienia doskonale zapowiadają aurę albumu będącego swoistą opowieścią, bądź też zbiorem legend przełożonych na „język” muzyki. Tajemniczość zrodzonej w chłodzie syberyjskiej natury (i takiej też wyobraźni) to osnowa dla płyty zawierającej solidną dawkę melodyjnego post punka w interesujących, oraz rzadko spotykanych w brzmieniach wykonawców zachodnich, aranżacjach.
Igor Szaprański (Сруб)
Odmienność podkreślona została tu głównie przez wykorzystanie tradycyjnego akustycznego instrumentarium (prym wiodą wspaniałe skrzypce i flet) znakomicie, co także należy podkreślić, połączonego ze „składem” rockowym: gitarą basową, oraz przeważnie „żywą” – choć wyraźnie wyeksponowaną – perkusją. Właśnie! Хтонь to jedno z niewielu współczesnych zimno falowych wydawnictw, gdzie ręcznie obsługiwana perkusja brzmi w sposób w pełni transowy, jest istotnym pulsem utworów; kompozycje „Изгнание” i „Грот” posiadają największy na płycie potencjał transowości, bliski estetyce formacji She Past Away. Aranżacje instrumentalne tworzą równoległy, pod względem doskonałości, plan wobec tego, co stanowi zdecydowany wyróżnik muzyki Сруб – wokalu Igora Szaprańskiego. Jego silny, lecz zarazem „podbity” melancholijnym wyrazem głos urzeka; nader interesująca jest także metoda wokalna, oparta na częstym skandowaniu tekstu. Dzięki Igorowi Szaprańskiemu muzyka Сруб rzeczywiście brzmi poteżnie!
Хтонь to perła zimnej fali. Kolejny album, który zaświadcza, że Сруб to ścisła czołówka tej sceny – nie tylko w Rosji, ale i w skali światowej.
Najnowsze wydawnictwo znanego na post punkowej scenie w Rosji tria Буерак z Nowosybirska zawiera zaledwie nieco ponad dziesięć minut muzyki, ale za to doskonałej, energetycznej, krzepiącej. To już chyba reguła – rosyjskie zimno falowe wydawnictwa wyróżnia, przede wszystkim, nieporównywalna energia, znamionująca świeżość i zapał tamtejszej sceny.
Dresy, herbata, czarno-białe zdjęcia – wintaż z przymrużeniem oka w interpretacji Буерак.
Пролетариат jest drugą epką w dyskografii syberyjskiej grupy, obok wydanego w zeszłym roku – i świetnego – demo pod tytułem po prostu Буерак 2014. Znamienne, że zespół ten przyzwyczaja niejako słuchaczy do swoistej „przebojowości” – na debiutanckim wydawnictwie „przebojem” (ujętym w cudzysłów, bowiem nie zapominajmy, że mamy tu do czynienia z muzyką alternatywną) był bez wątpienia jeden, wyróżniający się utwór „Russian Criminal Tattoo”; zasada ta odnajduje swoją kontynuację na najnowszej płycie, która także posiada swojego killera – tytułową kompozycję „Пролетариат”. Obok niej pomieszczono jeszcze trzy utwory utrzymane w klasycznej post punkowej stylistyce: „Непонятный Руководящий Импульс”, „Спортивные Очки”, oraz „Электропоезд Ласточка”. Tytulatura sugeruje, że jest to w całości album rosyjskojęzyczny, zaś nad wyraz dobrze brzmiący męski wokal uzupełniają na nim – wyeksponowana gitara basowa (brzmiąca z charakterystycznym „przeplotem” – to znak rozpoznawczy muzyki Буерак), oraz „żywa” perkusja. W świadomie uproszczonych aranżacjach znalazło się także miejsce dla atrakcyjnej przestrzenności brzmienia – odnajdziemy ją w utworze tytułowym, oraz wygłosie płyty, kompozycji „Электропоезд Ласточка”.
Syberyjska zimna fala krzepi, a obcowanie z jej brzmieniami sprawia życiodajną, odświeżającą przyjemność. Oskar Wilde pytał kiedyś: „czego chcieć więcej”?
Ilya Vseravnov: zespół Целибат – Celibat i label Kotlovan – rozmowa z artystą.
Wciąż zbyt mało wiemy o najnowszej rosyjskiej scenie cold wave / post punk, która – podobnie jak scena w Polsce – rozwija się w sposób nieskrępowany i samoistny. Muzyce nie przeszkadzają odgórne ograniczenia i polityczne dekrety. Kultura jest pasją, ostatecznie zaś można tworzyć ją w pojedynkę… Zapraszam do lektury rozmowy z Ilją Vseravnovem, założycielem jednego z bardziej interesujących zimno falowych zespołów w Rosji – Celibatu.
Ilja, jesteś młodym „człowiekiem renesansu” – grasz, śpiewasz, komponujesz, prowadzisz własną wytwórnię i dystrybucję płyt… Skąd ta pasja? Opowiedz, na początek, nieco o swoich projektach.
Miałem kilka różnych, powiązanych ze sobą projektów. Niemal od początku, odkąd zacząłem próbować coś nagrywać, pojawiła się kwestia dystrybucji tych nagrań; po kilku latach otworzyłem więc własny label, na początek tylko po to, aby wysyłać swoje płyty. Z czasem w katalogu pojawiły się też inne zespoły. To był moment, w którym zaczęła rozwijać się wytwórnia i dystrybucja płyt Kotlovan. Nadal też wydaję i promuję swoje albumy za pośrednictwem tego labelu; są to zarówno wydawnictwa solowe – akustyczne i elektryczne – jak i płyty tworzącego w stylistyce noise i industrial projektu Lobotomia. Obecnie gram też w zespole Celibat, oraz ekperymentuję z szumem i samplami pod pseudonimem Ilya Vseravnov. Nie myślę o tym, aby Kotlovan stał się wytwórnią znaną, mainstreamową; tym bardziej, że łatwiej pracować w pojedynkę. Jest się maksymalnie niezależnym.
Целибат – Celibat
Celibat tworzy muzykę zdecydowanie wartą zauważenia; interesującą i dojrzałą. Jaki jest twój przepis na dobre zimno falowe brzmienia? Co w swoich utworach uważasz za ważne?
Niestety nie jestem dobrym kompozytorem. Może właśnie dlatego zawsze staram się tworzyć muzykę bardziej minimalistyczną? Kładę przy tym duży akcent na teksty, bo one są podstawą każdego utworu. Myślę, że nie będzie pomyłką, gdy powiem, że moja muzyka to tylko rama dla tekstów. Dlatego jest ona tak prosta, powtarzalna, czasami nawet syntetyczna.
W kwestii instrumentarium: automat, czy „żywa” perkusja; gitara, czy syntezator – co wolisz? Po jakie instrumenty najczęściej sięgają dziś muzycy niezależnej sceny rosyjskiej?
Zazwyczaj są to: gitara, bas i perkusja. Coraz częściej spotyka się też zespoły wykorzystujące automaty perkusyjne i syntezatory. Celibat występuje na koncertach z żywą perkusją, przy tym jednak z przyjemnością nagrywam utwory z drum machine, bo kocham magię powtarzających się bitów. Być może w przyszłości będziemy generować brzmienie perkusji przy pomocy specjalnego komputera, także podczas występów na żywo. Nie wiem, zobaczymy…
Целибат – Celibat
Zauważyłem pewną prawidłowość: zespoły w Rosji, nawet te grające muzykę stricte elektroniczną – jak Звёзды, czy Brandy Kills – często wykonują swoje utwory w wersjach akustycznych; jedynie śpiew i gitara w ręku. Ten wzór staje się ostatnio także coraz popularniejszy na Zachodzie… Czy to rosyjska tradycja, nawiązanie do muzyki bardów?
Nie mogę temu zaprzeczyć, chociaż to zbyt wiele twierdzić, że jest to jakaś prawidłowość. Muzyka bardów jest bardzo ważna w naszej kulturze. W pewnym sensie to jeden z symboli oporu wobec tyranii, który ma swój początek wcześniej niż sam bardyzm, w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku. Muzyka bardów po prostu silnie wpływała na późniejszych muzyków i zespoły (tzw. Syberyjska Fala, rockowy underground Moskwy i Sankt Petersburga w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych). Nagrywanie płyt akustycznych jest w Rosji tendencją dużo starszą, od wspomnianych kierunków. Obecnie zaś wiąże się głównie z chęcią naśladowania muzyki zachodniej…
Alternatywa cold wave / post punk w Rosji rozwija się, czy jest w odwrocie? Na które zespoły warto zwrócić, twoim zdaniem, uwagę?
Z nowych zespołów mogę wymienić: Fanny Kaplan, Ploho, Sierpień, Сруб, Утро, Труд, Буерак, Чёрная речка, Июльскиедни, Вынужденные колебания. Aktualnie zimna fala przeżywa w Rosji renesans, istnieje wiele zespołów grających ten gatunek muzyki w różnych jego odmianach: synth pop, cold wave, post punk. Warto zwrócić uwagę, że wymieniłem tylko nazwy grup mniej, lub bardziej młodych. Odrębną i obszerną listę można stworzyć dla podobnej muzyki lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych.
W Moskwie działa grupa Sierpien, inspirująca się brzmieniami polskiej zimnej fali – głównie puławskiej Siekiery… Ty nagrałeś solowy album „Transformacja”, na którym utwory mają polskie tytuły… Na Vkontakte jest grupa „Zimna Fala”, gdzie można znaleźć nagrania polskich zespołów lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, jakie niekiedy nawet trudno zdobyć w Polsce… Teraz zaś rozmawiam z tobą swobodnie po polsku! To chyba nie są przypadki… Co interesuje Rosjan w polskiej muzyce, a szerzej – kulturze?
Sądzę, że jest to – po pierwsze – samoistny charakter polskiej muzyki. W czasie, kiedy cały były „Blok wschodni” w latach dziewięćdziesiątych nie mógł nasycić się muzyką z Anglii i USA, w Polsce – jak i w Rosji – pojawiła się Nowa Fala, oryginalna i niepowtarzalna. Chociaż nawet i ona była, pod wieloma względami, próbą zrobienia czegoś podobnego do muzyki zachodniej… Myślę również, że Rosjanie i Polacy zawsze mieli za dużo propagandy w swoich państwach. Dlatego teraz ze zdziwieniem poznają się znowu; dostrzegają że każdy z nas jest przede wszystkim zwykłym, normalnym człowiekiem – i chociaż jesteśmy Słowianami, to wciąż za mało wielu z nas wie o swoich sąsiadach. Zainteresowanie Nową Falą muzyki w obu krajach jest w stanie, mam nadzieję, nieco to zmienić. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych muzyka rockowa była „głośnikiem wolności” od tyranii w całym ZSRR, krajach nad Bałtykiem, Europie Wschodniej i właśnie w Polsce. Byłoby dobrze, gdyby muzyka wybudowała most przyjaźni między ludźmi z Rosji i Polski, niezależny od stosunków między naszymi politykami. Jestem gotowy wziąć w tym udział!
Целибат – Celibat
Utwory Celibatu mają duży potencjał koncertowy – gdzie będzie można, w najbliższym czasie, usłyszeć was na żywo? Myślisz o występach zagranicznych? Może właśnie w Polsce?
W najbliższych planach mamy dwa styczniowe koncerty. Pierwszy z nich odbędzie się w Moskwie na urodzinach zespołu Обломокунитаза, gdzie zagramy ze wspomnianą już tu grupą Sierpien. Pod koniec stycznia gramy u siebie, w Niżnym Nowogrodzie, razem z Июльскиедни, Чёрнаяречка, Отделсамоискоренения i kilkoma innymi zespołami. Bardzo byłbym szczęśliwy z zaproszenia i możliwości zagrania koncertu w Polsce, albo innym sąsiednim kraju. Tym bardziej, że w Polsce byłem już dwa razy i byłoby ciekawie móc dalej ją poznawać. Aktualnie nie mam niestety podobnych zaproszeń, ale to oczywiście jest w naszych planach.
Na koniec – pytanie nieco ogólne: czym dla ciebie jest muzyka? Czy w tym, co tworzysz zawiera się jakaś filozofia życia, przesłanie, myśl przewodnia?
Z muzyką jestem razem przez całe życie i ona jest sposobem, abym mógł wyrazić to, o czym myślę i co mnie niepokoi. Nic nie może się, pod tym względem, równać z muzyką. Wiem, że daleko mi do dobrego poziomu gry na gitarze i śpiewania jak prawdziwy front man, ale zawsze staram się wnieść coś nowego do każdego utworu i robię to najlepiej, jak potrafię. Podstawowymi zaś tematami, które poruszam są: pytania ludzkiego życia, jego rola i istnienie w świecie, oraz jego stosunki w społeczności i wewnętrzne problemy. Dlatego często zwracam uwagę na filozofię humanistów i twierdzenia teologów. Chciałbym też wskazać na zainteresowanie ideami anarchistów, oraz libertarianizmu XIX i XX wieku odnoszącymi się do wolności i praw człowieka. Nie są mi wreszcie obce również idee chrześcijańskiego protestantyzmu i „osobista” filozofia Lwa Tołstoja.
The Jack Wood: Deus (LP; Rosja; 20 października 2014)
Ta płyta to objawienie! Myślałem, że prawdziwa energia rocka jest już muzyczną przeszłością; domeną zarezerwowana dla „dinozaurów” rozsmakowanych w znakomitych lecz zapomnianych wydawnictwach z przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Myślałem, że przetrwały już tylko mdłe gwiazdeczki zamieniające pierwotną siłę gitary, perkusji i wokalu na nudne popłuczyny przygrywane w korporacyjnych, pseudo „luzackich” rozgłośniach przez radiowców o muzycznej wiedzy pryszczatego gimnazjalisty… Dosyć! Pięść, nos, krew, The Jack Wood!!
Syberyjskie trio przywołało na swoim najnowszym longplay’u Deus (czwartej płycie w dyskografii) doskonałą tradycję mocnego hard / stoner rockowego grania, w perfekcyjny i naturalnie brzmiący sposób uzupełniając ją o elementy bluesa, punka, a nawet zimnej fali – ten ostatni składnik to chłodny, rytmiczny puls najlepszego na płycie utworu „Precision shot” (teksty The Jack Wood napisane są wyłącznie po angielsku). Wspomniana perfekcja wykonania jest tu w pełni spontaniczna, znamionująca wysoką jakość warsztatu muzyków; na Deus nie ma miejsca na wrażenie „wycyzelowania” utworów, nudę producenckiej „doskonałości”; wręcz przeciwnie – muzyka The Jack Wood to „brudny” ogień, „garażowy czad”, posmak whiskey słyszalny w każdym niemal, perwersyjnie (jedno, ze słów – kluczy do nastroju tego albumu) napiętym tonie. Energia rocka jest z założenia żywiołem o erotycznym biegunie i tę jakość przywrócono tu w pełni.
Wokalistka The Jack Wood w bieli……i czerni.
Deus to także płyta doskonałych współbrzmień. Gitara, perkusja, wokal – nic więcej. Trafienie w sedno mocy! Ascetyzm tej muzyki nie potrzebuje uzupełnień. Pierwszym planem albumu jest zdecydowanie głos charyzmatycznej wokalistki – ekstatyczny, wyrazisty, budujący ciemne pożądanie i po prostu piękny. Tak brzmiała wydana w 1971 roku solowa płyta Lindy Hoyle, Pieces of Me… Jestem oczarowany!
Syberyjski chłód zrodził bez wątpienia jeden z najbardziej ognistych i najlepszych albumów roku. The Jack Wood to trio o ogromnym potencjale, również koncertowym – o czym właśnie mają okazję przekonać się nie tylko rosyjscy słuchacze; zespół rozpoczął intensywną trasę koncertową obejmującą także sceny w Niemczech.
Ogień! Czad! Potęga! Przy tej płycie tylko wykrzykniki.
Wave △ Press 